Anxo Padín participou nun roteiro pola protección do Monte Pituco (Pornedo) organizado pola Plataforma Montes do Morrazo. Daquela visita non só puidemos compartir algunhas das fermosas fotografías que tomou do percorrido. Agora, un ano despois -os petróglifos de San Xulián xa foron sinalizados-, tamén temos a súa impresión máis persoal, en papel impreso, negro sobre branco. Da súa autoría é o artigo titulado “Descubrindo o Monte Pituco” que se publicou no número de setembro da revista O Canastro, da Asociación Veciñal de Berducedo e Piñeiro, en Moaña. Unha visión poética da paisaxe, do patrimonio, da natureza; do que xa daquela dera en chamar “a beleza do pequeno”.
…Moitas grazas por esta valiosa achega. Por moitas veces, no ‘balcón da ría’…
Quizais só nos quede a poesía e máis nada, a poesía das palabras e dos xestos, defender esta terra e este tempo, como nos tempos primixenios, a golpe de pegada e de berro, para evitar a tentación da derrota, do non podo máis e xa me venzo, da colonización dos desánimos que esgota os versos e as apertas, que nos afasta do papel de protagonistas e nos converte en meros espectadores da historia, allea aos nosos desexos. Somos auga, terra e vento, e polo tanto poesía, feitos coa mesma materia dos nosos soños, e deles nos erguemos cun feixe de sorrisos pulando polas nosas costas, ata o infinito e máis alá, bicos tenros de bos días, aínda antes de saborear o arrecendo do café, e unha cartografía virtual para guiarnos cara o corazón dunha península que, como a punta da frouma fende o océano sinalando o rumbo doutros mundos, onde o mundo chamábase San Xiao dos Ancorados, aló pola desembocadura do río Lameira. Fuximos dos litorais que nos chaman dende as parroquias de Cantodarea, Mogor, Seixo, Ardán, onde un exército helitrópico procura a beizón dos areais, para buscar os ingremes cumios desta incógnita do Morrazo, e despois de sortear un feixe de linguas de asfalto, catro sinais enganosas e as indicacións dun parroquiano que nos sinala dúas variantes posibles, chegamos á arboreda de Pituco, onde nos acolle a tropa dos bos e xenerosos, vento, auga e terra, sen dúbida, que a boa fe pregoan tamén: por Nós e polos Nosos. Mirámonos, entón, sorríndonos coa pel, e a poesía volveu guiar o mundo dos imposibles, quizais cun cento de almas enmudeceran as máquinas, e os nosos montes tiveran unha oportunidade por seguir dándonos alento, máis alá de onde os homes pensan só en especular coa nosa terra, co noso tempo.
A poesía fíxose voz, aínda que sen verso, naquel que comandaba aquela confusión de pegadas, nenos e vellas, cans de tódalas razas, mulleres novas e homes barbados, rexeitando o progreso entendido como a destrución do xermolo da nosa raza, camiños carreteiros asolagados polo escombro, especies alóctonas que se estenden pola fraga roubando a auga os carballos, mámoas que esmorecen entre a matogueira, un universo invisible que sae á luz cos nosos pasos, e con eles a historia dos seres diminutos que se agochan no monte Pituco, o brión e o couselo, a píntega rabilonda e o teixugo, o chuchamel, a herba moura, o lagarto das silveiras, a lingua de boi, o escornabois, o chupaleites… quizais cativos de máis, coma nós, versos espallados que non teñen outro horizonte que o que nós lles demos, e por iso debuxamos esa xeografía en perigo nos nosos mapas, e recitamos tamén: regato das Presas e da Grela, outeiro de Cerqueiras, fonte das Pulgas, Sete Camiños… inzados de coraxe e afouteza, pois sabemos que só se vence o que non pelexa.
Balbordo de cans e chíos de paxaros enchendo os nosos silencios cómplices, poesía e movemento, brisa salgada e arrecendo da flora que pulaba por nos ofrecer a súa lingua de cores, as conversas das matriarcas, cheas dunha sabedoría que non cabe nos libros, a memoria dun pobo que se resiste a diluírse nas correntes que pregoan o fin da historia, atopar a beleza do pequeno, en cada paso, en cada voz, en cada ollada, un brazo espido que o sol acariña tentando borrar o rastro dos meus beizos, pereiras bravas, herba de prata, dedaleiras, estripeiros, unha cantiga que non precisa música para afundirse na nosa alma, para sentir estes montes, que descubriamos nestes intres, como nosos…
É precisa a poesía, tanto como o vento, a auga, a terra, nestes tempos de ferruxe e de barbarie, pensaba eu albiscando a beleza do pequeno, en cada folliña de carballo onde a luz semellaba titilar coma unha estrela, en cada verba collida espallada polas bravas mulleres marinenses sobre as tenruras do alecrín, en cada herba da prata florecendo nas fochancas da fonte das pulgas, e precisa para afastarnos do ruído que tanto nos confunde, os berros atronadores do progreso (pan para hoxe e fame para mañá) que quere arrincar raíces e memorias, contaminar regatos e opinións, enmudecer paxaros e conciencias, con maquinaria pesada e titulares enganosos, pois mentres os nosos versos e pegadas se confundan, se multipliquen e se espallen polos nosos outeiros e vales, polas fragas e chairas, semellará que non todo está perdido, que aínda outro mundo, onde sigamos a perseguir a utopía, é posible.
Tantas cousas aprendemos nunhas poucas horas, camiñando con esa grea de bos e xenerosos, por este descoñecido anaco da península do Morrazo, que ben pagou a pena afastarnos da tentación da area, pois en cada parada o noso guía, dun xeito ameno e didáctico, alternaba o inventario de ameazas que se cernen sobre o Pornedo -con ese disparate de parque empresarial- con pequenas historias da xente que, ata ben pouco, transitaba estes sendeiros con carros cargados de toxos ou de peixes, de cantigas e de suores, ou facía visibles os pequenos (ou non tan pequenos) habitantes destas fragas: bolboretas e teixugos, xabarís e lagartos arnais, xoaniñas e avenoiteiras, que mal habían de levar a urbanización do seu espazo natural.
Escoitei un aturuxo nas miñas venas, onde ti fixeches florecer as palabras nunha permanente primavera, cando fixemos un círculo en torno a mámoa de Sete Camiños, e sentín as forzas telúricas dos nosos antergos rubindo polas pernas, berrando para que protexeramos a memoria dun pobo que, agora, semella agochado, como os vellos dólmenes, baixo a matogueira do esquecemento, así como os misteriosos petróglifos espallados polo monte Pituco, primeiros poemas a ceo aberto dos nosos devanceiros, que nin sequera están sinalizados, para que a xente nova tome conciencia e valore a historia e o patrimonio do país.
Somos terra e tempo, máis nada, e sen eles nada, e grazas a pequenos xestos como este, apenas un feixe de almas a reivindicar o tempo e a terra, fan que aínda quede esperanza, que non todo esta perdido, que baixo o rumor das máquinas érguese o berro seco da xente que sente coma nós, fenda que a poucos se vai abrindo paso nas conciencias asulagadas polo ruído dunha aldea global onde os sabios da tribo xa venderon ata o vento e a auga, e agora queren deixarnos tamén sen camiños polos que espallar pegadas, verbas, sorrisos, versos…
Chegamos formando unha columna rebelde á area recreativa de Pornedo, atalaia privilexiada sobre onde o mundo se chama San Xiao dos Ancorados, e sentín non despedir aquel cardume de estrelas que se espallaba cara aos seus soños, despois de compartir un anaquiño de utopía con nós, máis de seguro que volveremos atoparnos nos camiños deses montes do Morrazo que a poucos vanse tatuando na xeografía do noso imaxinanio.
Anxo Padín
Monte Pornedo. Sol, 12 de abril de 2015




“Descubrindo o Monte Pituco”, por Anxo Padín (Revista O Canastro, setembro 2016)
Grazás a vós, defensores da terra, da auga, do vento, da nosa memoria, do noso presente, por abrirme as portas ó balcón da ría, por acoller as miñas pegadas nos Sete Camiños, por descubrirme os versos graníticos de San Xulián. Que siga brilando o voso lume, xunto con ese mar de lumes que defende o noso. Saúde, irmáns.
By: Anxo Padín on 06/10/2016
at 09:26