DEFENDE O MONTE PITUCO (Pornedo)

Neste apartado dáse conta do valioso patrimonio rupestre que se atopa no Monte Pornedo (Pituco). Esta sección inaugurouse cando a zona estaba ameazada pola construcción dun polígono industrial que proxectaban o Concello de Marín -coa complicidade da Comunidade de Montes Veciñais en Man Común de San Xulián, propietaria dos terreos- e a Xunta; unha pretensión frustrada pola loita da Asociación Monte Pituco a prol da protección deste espazo e que deu os seus froitos con dúas sentenzas firmes e irrevocables do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia tumbando a clasificación do Pornedo como solo industrial e anulando a súa inclusión no Plan Sectorial de Ordenación de Áreas Empresariais de Galicia.

Os elementos arqueolóxicos situados no Pornedo forman parte do Espazo Natural e Arqueolóxico dos Sete Camiños, un proxecto no que a Asociación Monte Pituco se involucrou activamente dente os seus inicios.

ÁREA RECREATIVA DO PORNEDO

Creouse a raíz da construcción da Variante de Marín, por un acordo coa Comunidade de Montes de San Xulián. Está en desuso, xa que non se utilizada para o fin que motivou a súa creación. O mobiliario que se instalou, e que viña sendo obxecto de ataques vandálicos, foi desmantelado pola propia Comunidade de Montes, que trasladou parte das mesas e dos bancos á arboreda situada a carón da estrada de Figueirido. A proxecto inicial de creación do Espazo Natural e Arqueolóxico dos Sete Camiños pretendía instalar neste emprazamento un centro de interpretación do Espazo Sete Camiños. Pola desidia da Administración e co consentimento da Comunidade de Montes, nas obras desta área recreativa desapareceu unha rocha que contiña petroglifos -círculos concéntricos- que aínda non estaban catalogados, mais si localizados, e que foron aterrados.

[Estado inicial da área recreativa tralas obras]

[Estado que presentaba tralas sucesivas accións vandálicas que se producían, ante a deixadez da Comunidade de Montes]

[Situación actual da antiga área recreativa, que está recuperando o seu estado naturalizado]

[Imaxe do petróglifo desaparecido, fotografado por Paulo Troitiño, experto en patrimonio arqueolóxico]

COMPLEXO RUPESTRE DE PINAL DE CAEIRO

Catalogados co código GA36026015. Son dúas rochas moi próximas entre si, coa seguinte descrición:

• Grupo I: Coñecido popularmente como “o ciclista”, atópase nun pequeno repeito de pendente, sobre unha rocha plana que foi tallada por traballos de canteiría de antano. Presenta dúas combinacións de círculos concéntricos con cazoleta central e apéndice e unha espiral, unidos por trazos. Os sucos están erosionados e nalgúns puntos o gravado foi repiqueteado recentemente.

[Calco de Antonio de la Peña]

[Reconstitución 3D realizada por Antonio Costa]

• Grupo II: Atópase sobre un afloramento granítico a ras do chan e parcialmente cuberto de terra, a 2 metros ao SE do Grupo I. O motivo representado é un círculo concéntrico ou ben unha espiral a esquerdas con cazoleta central e con motivos radiais na súa parte externa.

[Calco de Antonio de la Peña]

PETROGLIFOS DE SETE CAMIÑOS

Catalogado co código GA36026036. Os gravados emprázanse no cadrante SE da rocha, que ten unha superficie irregular e unha inclinación motivada pola pendente natural da ladeira. Hai presenza de diaclasas e restos de acción antrópica (extracción de pedra). Trátase se varias representacións de perfil esquemático de cuadrúpedos e un círculo con cazoleta central. Consta polo menos de 6 figuras zoomorfas, aínda que semella suxerirse algunha representación máis. Todas están orientadas ao Norte. Os sucos, que se atopan erosionados, presentan unha sección en forma de U bastante aberta. Este gravado, descuberto en 2003, é unha das poucas representacións naturalistas de zoomorfos existentes no Concello de Marín, onde a maioría son figuras xeométricas.

[Reconstitución 3D realizada por Antonio Costa]

COMPLEXO RUPESTRE DO PORNEDO

Catalogado co código GA36026012. Estes petroglifos están preto do linde administrativo entre os concellos de Marín e Pontevedra, nunha zona con afloramentos graníticos e cunha gran cantidade de canteiría abandonada. O repertorio está composto por combinacións circulares con cazoleta central e apéndice, trazos circulares e trazos soltos.

[Grupo I O Pornedo]

[Grupo I O Pornedo: calco de Antonio de la Peña]

[Grupo II: calco de Antonio de la Peña]

GRAVADOS DE JOSÉ MEIJÓN

José Meijón forma parte da historia recente de Marín, aínda que a súa figura non estea recollida nas publicacións institucionais. Segundo testemuñas orais, a súa familia padeceu as consecuencias da Guerra Civil, algo que nunca superou e marcou a súa saúde mental. En numerosos puntos do concello -dende as praias ata o muro do cemiterio, pasando pola rúa onde vivía- abundan os seus gravados. Uns son representacións máis ou menos naturalistas; outros, palabras ou formas abstractas. Varios expertos defenden que os seus gravados sexan catalogados e protexidos, como parte do Patrimonio Cultural marinense.